Να ξεκινήσουμε από τα βασικά, γιατί πέρασαν και 8 χρόνια από την ημέρα εισαγωγής της χώρας μας στα μνημόνια.
Καταρχήν να θυμηθούμε ότι το μνημόνιο δεν ήταν τίποτε άλλο από μια συμφωνία δυο μερών (της Ελληνικής Δημοκρατίας και των δανειστών μας). Και τα δύο μέρη ανέλαβαν κάποιες υποχρεώσεις ενώ παράλληλα ορίστηκε και ένας μηχανισμός παρακολούθησης τήρησης των συμφωνηθέντων. Με βάση αυτή τη συμφωνία η Ελλάδα ανέλαβε υποχρεώσεις για μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ενώ οι δανειστές μας από την άλλη μας παρείχαν με προνομιακούς όρους χρηματοδότηση υπό αιρεσιμότητα («κάνετε εσείς τα συμφωνημένα για να σας δώσουμε εμείς τα χρήματα). Ο μηχανισμός παρακολούθησης έλεγχε και βεβαίωνε το τι εφάρμοζε το ένα μέρος ώστε το δεύτερο μέρος να προχωρήσει στα αντίστοιχα της συμφωνίας.
Τα παραπάνω περιγράφουν σε γενική μορφή το πώς λειτουργούσαν τα μνημόνια.
Το ερώτημα που γεννάται είναι αν από σήμερα (21/8/2018) ζούμε απαλλαγμένοι οριστικά από τα μνημόνια και πρόκειται για μια «καθαρή» έξοδο όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση. Και αν οδεύουμε στην μεταμνημονιακή εποχή απελευθερωμένοι από υποχρεώσεις και βάρη, εφαρμόζοντας το γνωστό σλόγκαν τηλεοπτικής διαφήμισης «δεν παίρνω λογαριασμό, δεν δίνω λογαριασμό».
Με τις επόμενες ερωτοαπαντήσεις θα γίνει κατανοητό ότι το πρόγραμμα – η συμφωνία – μπορεί όντως να έληξε χρονικά, αλλά η χώρα θα συνεχίσει να λειτουργεί σε περιβάλλον μνημονίων, με πολλές και δυσβάστακτες δεσμεύσεις, για πολλά ακόμα χρόνια και φυσικά χωρίς χρηματοδότηση.
-Έχουμε αναλάβει δημοσιονομικές υποχρεώσεις για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα; Βεβαιότατα και έχουμε αναλάβει (περικοπές συντάξεων , μείωση αφορολόγητου, αύξηση αντικειμενικών αξιών).
-Έχουμε αναλάβει να κάνουμε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις; Βεβαιότατα αφού υπάρχει πλήρες πλάνο με σειρά ιδιωτικοποιήσεων κτλ.
-Υπάρχει φτηνή χρηματοδότηση για την Ελλάδα; Υπήρξε στα πλαίσια του 3ου προγράμματος και τώρα τελείωσε και πρέπει να βγούμε στις αγορές.
-Μπορούμε να βγούμε στις αγορές να ζητήσουμε δάνειο; Η κυβέρνηση όφειλε να το έχει κάνει ήδη έστω και δοκιμαστικά. Το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου μόλις χθες σκαρφάλωσε στο 4,32% (υψηλό σε σχέση με την απόδοση του πριν λίγες μέρες και το υψηλότερο στην ευρωζώνη με αμέσως επόμενο της Ιταλίας με 3,05% και τρίτο της Πορτογαλίας με 1,80% ). Στο άμεσο μέλλον θα αναμετρηθεί η αξιοπιστία του πολιτικού μας συστήματος, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
-Υπάρχει μηχανισμός παρακολούθησης; Βεβαιότατα θα υπάρχει όπως ακριβώς υπάρχει και τώρα. Κάθε 3 μήνες θα έχουμε τους εκπροσώπους των θεσμών , οι οποίοι θα έρχονται να ελέγχουν αν αυτά τα οποία έχουν συμφωνηθεί υλοποιούνται από μέρους μας ή όχι.
-Θα υπάρχουν δεσμεύσεις επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων; Βεβαιότατα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ μέχρι το 2060!
Εν ολίγοις όλα τα στοιχεία ενός 4ου μνημονίου είναι εδώ. Και θα δίνει το «παρόν» στην ζωή μας για πολλά χρόνια ακόμα.
Με την διαφορά ότι δεν πρόκειται να υπογραφεί.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ το έχει ήδη υπογράψει !!
Φώντας Μπαραλιάκος
Οικονομολόγος – Σύμβουλος επιχειρήσεων
